काठमाडौं ।
चिनियाँ वैज्ञानिकहरूले दक्षिण चीन सागरमा उच्च ऊर्जायुक्त पानीमुनि न्यूट्रिनो टेलिस्कोप (हन्ट) को सफलतापूर्वक प्रक्षेपण गरेका छन्। चिनियाँ विज्ञान प्रतिष्ठान (सीएएस) अन्तर्गत उच्च ऊर्जा भौतिकी संस्थान (आइएचइपी) ले हन्टले ब्रह्माण्डलाई राम्रोसँग बुझ्नको लागि विशेष वैज्ञानिक डाटा खोज्ने प्रक्रियालाई बुझाउँछ।
यस टेलिस्कोपले कणहरू खोज्ने र अध्ययन गर्ने हो, जसले वैज्ञानिकहरूलाई ब्रह्माण्डको बारेमा थप जान्न मद्दत गर्नेछ। वैज्ञानिक अनुसन्धान जहाज तानसुओ–३ र मानवयुक्त पनडुब्बी शेन्हाई योङ्शीले समुद्रको सतहभन्दा एक हजार ६०० मिटर तल पूर्वनिर्धारित स्थानमा डिटेक्टर तैनाथ गर्न मद्दत गरेको संस्थानले जनाएको छ।
आईएचईपीका अनुसार, डिटेक्टर चीनको समुद्रमुनि वैज्ञानिक अवलोकन नेटवर्क र प्राविधिक पूर्वाधारमा पनि सफलतापूर्वक जडान गरिएको थियो। न्यूट्रिनो एक धेरै सानो कण हो, जुन हेर्न धेरै गाह्रो छ । यसले प्राथमिक जानकारी बोक्छ। न्युट्रिनोले कुनै पदार्थसँग विरलै अन्तरक्रिया गर्छ।
चिनियाँ वैज्ञानिकहरूले हन्टलाई ठूलो मात्रामा वैज्ञानिक उपकरणको रूपमा प्रस्ताव गरेका छन्, जसले न्यूट्रिनो खगोल विज्ञानको विकासको नेतृत्व गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। दक्षिण चीन सागर चीनमा टेलिस्कोपको लागि एक मात्र व्यवहार्य साइट हो, जसले लगभग ६०० वर्ग किलोमिटर समुद्री क्षेत्रलाई कभर गर्नेछ।
आइएचइपी, चीनको महासागर विश्वविद्यालय सीएएसको ध्वनिकी संस्थान र अन्य संस्थाहरूका अनुसन्धानकर्ताहरूको टोलीले यो परियोजनालाई अगाडि बढाइरहेको छ।-रासस/सिन्ह्वा
प्रकाशित: २५ माघ २०८१, शुक्रबार
